BAE’de idam cezasına çarptırılan 3 Özbek vatandaşı için uluslararası hukuk ve insan hakları çalışmaları yürüten Yeryüzü Avukatları Derneği (WOLAS) tarafından hukuki girişim ve af çağrısı yapıldı. Aileler, anayasal hakları hiçe sayılarak iade edilen gençler için infazdan önce merhamet istiyor.
İdam kararı süreci nasıl gerçekleşti?
İsrail ve Moldova vatandaşı olan, aynı zamanda Siyonist işgal ordusunda askeri haham olarak görev yapan Tzvi Kogan’ın öldürülmesinin ardından başlatılan soruşturmada üç Özbekistan vatandaşı şüpheli olarak tespit edildi. Olay sonrası Türkiye’ye kaçtıkları belirlenen şahıslar için Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Türkiye’den yardım talep etti.
Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) ve Emniyet birimlerinin koordinasyonuyla yürütülen operasyon sonucu, 28 yaşındaki Alimbay Tahiroviç, 28 yaşındaki Mahmudcan Abdurrahim ve 33 yaşındaki Azizbek Kamiloviç İstanbul’da yakalandı.
Her üç şüpheli, insan hakları ve anayasal çekincelere rağmen hızla BAE’ye teslim edildi. Uluslararası hukukta “geri göndermeme” (non-refoulement) ilkesine aykırı bu iade, işkence ve adil yargılanmama riski nedeniyle eleştiri topladı.
Af Talebi Resmi Mercilere Sunuldu
Yeryüzü Avukatları Derneği WOLAS, üç Özbek vatandaşı için hukuki ve insani temelli bir af çağrısı hazırladı.
WOLAS’ın Talep ve Çağrıları:
- İdam cezalarının müebbet hapse çevrilmesi.
- Sanıkların bağımsız avukata, tıbbi denetime ve aile görüşüne erişiminin sağlanması.
- Özbekistan hükümetinin vatandaşlarını korumak adına aktif diplomatik girişimlerde bulunması.
- BM nezdinde şu özel mekanizmalara başvuru yapılması:
- İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR)
- Keyfî, Yargısız veya Usulsüz İnfazlar Özel Raportörü
- İşkence Özel Raportörü
- Federal Yüksek Mahkeme’nin siyasi etkilerden uzak, hukuk merkezli bir karar vermesi.
WOLAS açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
“İdam cezası, suç ne kadar ağır olursa olsun insanlık onurunu ve yaşam hakkını ihlal eder. Bu davada adil yargılanma ilkeleri ihlal edilmiş, şeffaflık ve savunma hakkı göz ardı edilmiştir. Uluslararası hukuk gereği, infaz sürecinin durdurulması, cezanın hafifletilmesi ve mahkumların işkenceden korunması zorunluluktur. BAE’yi merhamet ve hukuka uygunlukla hareket etmeye çağırıyoruz.”
Hazırlanan af çağrısı şu kurumlara resmi olarak iletildi:
- BAE Dışişleri Bakanlığı
- Özbekistan Dışişleri Bakanlığı
- Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR)
- Keyfî, Yargısız veya Usulsüz İnfazlar Özel Raportörü
- İşkence ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Aşağılayıcı Muamele Özel Raportörü
“İşkence yasak, idam serbest… Bu çelişki kabul edilemez”
Daily Islamist’e açıklamalarda bulunan WOLAS Başkanı Enes Kafadar; mevcut sürecin idam kararlarının onanmasına doğru gittiğini, bu durumun ise ciddi endişelere yol açtığını belirtti.
Yargılama esnasında izlenen usullerin, adil yargılama hakkı ve yargı bağımsızlığı açısından soru işaretleri doğurduğunu belirten Kafadar, “İşkenceye Karşı BM Sözleşmesi’ne taraf olan bir ülkede işkence yasaksa, daha temel bir hak olan yaşam hakkının da dokunulmaz olması gerekir. İşkence yasak ama idam serbest, bu çelişki hakkaniyete aykırı ve mantıksızdır.” ifadelerini kullandı.
WOLAS Başkanı, hazırladıkları çağrı metniyle bu sorunları hukuki temelleriyle birlikte ortaya koyduklarını ifade etti. Kafadar, “BAE, Özbekistan ve Türkiye’nin bu süreçteki sorumluluklarını hatırlattık. Özellikle Türkiye’nin, idam riski altındaki kişileri iade ederek uluslararası hukuk bağlamında sorumluluk taşıdığını vurguladık.” ifadelerini kullandı.
Acılı aileler af mektubunu gönderdi
Alimbay, Mahmudcan ve Azizbek’in aileleri, idam kararının ardından BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed bin Zayed Al Nahyan’a hitaben yazılmış bir af mektubu kaleme aldı.
Aileler mektubunda, adaletin değil merhametin peşinde olduklarını ifade ederek şunları dile getirdi:
“Evlatlarımız suçludur ya da değildir, biz bu konuda mahkemeye karşı çıkmıyoruz. Ancak, İslam geleneğinde ve BAE kültüründe yer alan affedicilik ruhuyla, idam değil, ömür boyu hapis gibi daha insani bir ceza talep ediyoruz. Bu, adaleti yok saymak değil, şefkati hatırlatmaktır.”
Mektup, BAE Anayasası’nın 60. Maddesi ve 2021 tarihli 31 Sayılı Federal Kararname Yasası’nın 384. maddesi uyarınca, cezanın infazından önce af yetkisinin kullanılmasını talep ediyor. Aileler, idamın geri döndürülemez niteliğine dikkat çekerek, İslami liderliğin zirvesinde bulunan merhamet ilkesine çağrıda bulunuyor.
Yorum Yap